Op vrijdag 24 september diende de zitting "bodemprocedure ontheffing Flora en Fauna Wet"
De Groene Reael en BP NEE v.s. Ministerie LNV en Stadsdeel Westerpark

Erkend is nu in ieder gaval dat het Plangebied deel uit maakt van de vaste rust-, verblijf-, en vootplantingsplaats van de Rustreeppad.
De consequentie hiervan is dat bureau LASER van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, nu moet overwegen WEL/NIET een ontheffing te verlenen.

Pleitnotities
 
Procedurenummer: 04 / 3099 BESLU G 169
24 september 2004  Milieudefensie / Bretten Project Natuur Ekologie Educatie: BP NEE !
 
Op zaterdag 18 september 2004 hebben de door de griffier aangewezen deskundigen het plangebied bezocht en binnen korte tijd werd een behoorlijk aantal rugstreeppadden (Bufo calamita) aangetroffen: een aantal juvenieltjes (dit voorjaar ontkiemt), wat duidt op succesvolle voortplanting, en enkele volwassen vrouwtjes. Op 3 september hebben N. Frigge (onderzoeker/RAVON) en F. van der Vliet (onderzoeker bureau Waardenburg/RAVON) eveneens een aantal rugstreeppadden, waaronder een juvenieltje, in het plangebied aangetroffen. Deze constateringen van de rugstreeppad bevestigen de eerder door ons aangevoerde waarnemingen: het waarheidsgehalte van deze lange reeks van waarnemingen van de rugstreeppad in het plangebied kan nu niet langer in twijfel worden getrokken. Uit de door ons opgevraagde rapportage van Het Natuurloket blijkt dat hier al verschillende decennia een stabiele populatie rugstreeppadden leeft.
 
De rugstreeppad is opgenomen in de bijlage IV van de Habitatrichtlijn, het is een streng beschermde soort. Het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- en verblijfplaatsen van de rugstreeppad te vernielen, weg te nemen of te verstoren (Ffw). In de brochure Soortbescherming bij ruimtelijke ingrepen en dergelijke (uitgave Ministerie LNV 2002) staat dat ontheffing slechts mogelijk is als aan drie (3) criteria is voldaan:

1  er geen andere bevredigende oplossing / alternatief bestaat
2  er sprake is van dwingende redenen van groot openbaar belang
3  er geen afbreuk wordt gedaan aan een gunstige staat van instandhouding van de soort.
Het is duidelijk dat voor het beoogde tankstation een andere locatie dan het plangebied gevonden kan worden; bovendien, aan de Transformatorweg is al een tank- en lpgstation van BP. Evenmin voldoet een tankstation aan het criterium van een dwingende reden van groot openbaar belang, het betreft slechts het financiële belang van een private onderneming.
Bovendien is de laatste jaren het leefgebied van de rugstreeppad, mede door de aanleg van het cultuurpark (fase C), al flink afgenomen: er is geen ruimte meer voor compensatie.


Tijdens de zitting van de voorlopige voorziening op 5 augustus werd door LNV en Nauta Dutilh aangevoerd “dat als de Ffwet wordt nageleefd, dat Nederland dan op slot gaat, dat er dan niets meer mogelijk is. Én dat BP en het stadsdeel Westerpark als gevolg hiervan ernstig benadeeld zouden worden”. Dit zou een typisch voorbeeld zijn van de situatie waarin op het laatste moment – als een donderslag bij heldere hemel – een beschermde diersoort een spaak in de wielen van de plannenmakers steekt: de rugstreeppad heeft het weer gedaan!
 
Wij presenteren een andere visie op deze situatie:
1  Het plangebied maakt al 25 jaar onderdeel uit van de Brettenzone / het is een uitloper van de groene as (PEHS)
2  Het plangebied is onderdeel van de Hoofd-groen-structuur van de gemeente A'dam (sinds 1996)
3  Het plangebied is onderdeel van het park (fase E)
4  In de publicatie De toestand van de natuur Amsterdam 2002 door dRO van de gemeente Amsterdam, de dienst waar Martin Melchers en Peter Kollee werkzaam zijn, wordt op basis van onderzoek geconstateerd dat de Brettenzone een hoge natuurwaarde heeft en een toplocatie is voor amfibieën en reptielen, maar ook voor dagvlinders, libellen en waterjuffers, A'damse Rode Lijst soorten, qua biodiversiteit, qua natuurwaarde, en indicatie soorten gevarieerde ruigte: marters, enz. (Zie: p.15, 17, 19, 23, 27, 35, 39, vi, vii, vii, ix, xii, 77).
Anders gezegd: het is helemaal geen verrassing dat hier beschermde dieren leven: dit is algemeen bekend.
En dit is hun rechtmatige leefgebied.
 
Maar hoe valt het te rijmen dat stadsdeel Westerpark en BP Nederland dit niet wisten?

1  In 1997 werd door de directeur van de Dienst Ruimtelijke Ordening, namens Burgemeester en Wethouders van Amsterdam, serieuze kritiek geuit op aantasting van de Hoofdgroenstructuur. Directeur K. de Boer schreef: “de locatie maakt onderdeel uit van de Hgs van de stad [ ] de bestemming ‘tankstation’ is derhalve strijdig met het in het structuurplan geformuleerde beleid. [ ] noch worden argumenten aangedragen waarom gebruik van de hoofdgroenstructuur moet worden gemaakt om het benzinestation aan een geschikte locatie te helpen. Tevens wordt er geen voorstel tot compensatie in het plan gedaan”.

2  In een telefoongesprek (2 september 2004) verklaarde M. Melchers “dat hij dit gebied al zeker 25 jaar volgt en weet dat hier rugstreeppadden leven: “ze zitten daar”. En dat hij voorafgaand aan het opstellen van de Natuurtoets er op had gewezen: “jullie moeten rekening houden met de aanwezigheid van de rugstreeppad, dat is het leefgebied van de rugstreeppad”.

3  Ook M. Kuiper erkent in het rapport Spaarndammerdijk, Tankstation, Rugstreeppadden en Vleermuizen dat het plangebied het leefgebied is van de rugstreeppad. Helaas is in zijn rapport een schrijffout geslopen: in plaats van ‘dat er door F. van der Vliet in 2003 drie (3) roepende mannetjes in het plangebied zijn waargenomen’ (wat duidt op een voortplantingslocatie en de aanwezigheid van meerdere rugstreeppadden) schrijft hij “dat er drie (3) exemplaren zijn waargenomen”. Dit maakt veel verschil.

4  In 2002 schreef het Ministerie van LNV aan BP Nederland “dat de Flora -en Faunawet, ivm het voorkomen van wettelijk beschermde diersoorten in het plangebied, aan de orde kan zijn. Ik wijs u er graag op dat de verantwoordelijkheid voor het voldoen aan wet- en regelgeving bij de initiatiefnemer ligt”.

5  Het Milieu Centrum Amsterdam schrijft in 2003 “dat het plangebied deel uitmaakt van een belangrijk natuur- en recreatiegebied met een hoge ecologische waarde. Het heeft volgens dRO een natuurwaarde van 3 en 4 op een schaal van 5 en hier bevindt zich tenminste één landelijke Rode Lijstsoort en 5 tot 9 Amsterdamse Rode Lijstsoorten”. Het MCA spreekt zich uit tegen de bouw van een tankstation op deze locatie.

6  De initiatiefnemer van ruimtelijke ingrepen, zeker een gemeente of overheid, is verplicht zich te informeren / onderzoek te doen naar beschermde flora en fauna, hiervoor richt men zich tot Het Natuurloket. Uit de gegevens van Het Natuurloket blijkt dat sinds 1987 waarnemingen van de rugstreeppad in het plangebied zijn gedaan, dat de aanwezigheid van de rugstreeppad in het plangebied over de periode 1987 tot 2002 ingevoerd is in het databestand van het Natuurloket, dat wil zeggen: bekend is.
In een toelichting schrijft de heer Prudon: “Tot slot verbaas ik mij over de gang van zaken betreffende de voorgestelde maatregelen (aanleg tankstation en parkeerplaats). De opdrachtgever voor de plaatsing van dit benzinestation en parkeerplaats, dient zelf op de hoogte te zijn van beschermde flora- en faunasoorten in het betreffende gebied. Hiervoor dient deze een aanvraag te doen bij het Natuurloket. [  ]”.
 
Conclusie: Stadsdeel Westerpark en BP Nederland hebben niet voldaan aan de onderzoeksplicht en hebben tegen alle waarschuwingen in, willens en wetens, de plannen voor een tankstation en wasplaats in het leefgebied van beschermde dieren doorgezet. Zij zijn hier ruim van te voren op gewezen, en zij zijn vaak gewaarschuwd: hun tranen zijn krokodillentranen.
 
Volgens stadsdeel Westerpark gaat het slechts om een klein stukje van het leefgebied, én zij hebben de toezegging gedaan om hun uiterste best te doen de flora en fauna, de rugstreeppad, te beschermen. Echter, het DB heeft in juli 2004 een Nota van uitgangspunten fase E Westerpark goedgekeurd die voorziet in de aanleg van:
-   een parkeerplaats voor 30 auto’s
-   een binnenrijbak voor een manege (+ parkeerplaats)
-   een dienstwoning
-   compensatie / aanvullende parkeerplaatsen voor de verenigingen.
DUS: als het aan stadsdeel Westerpark ligt wordt de gehele strook gelegen tussen de Spaarndammerdijk en Transformatorweg volgebouwd. Voor de vele beschermde diersoorten, waaronder de rugstreeppad, is hier dan geen plaats meer, hun rechtmatige leefgebied verdwijnt door deze plannen van het stadsdeel.
 
Het protest tegen deze vernietiging van het (resterende) leefgebied van beschermde flora en fauna wordt breed gedragen: door het wijkopbouworgaan Spaarndammer en Zeeheldenbuurt en het wijkopbouworgaan Hugo de Groot en Staatsliedenbuurt, door de Vrienden van het Westerpark, door de Bomenwerkgroep en veel buurtbewoners, zie de handtekeningenlijsten.